+- Forum Kolejowe - dla fanów i miłośników kolei (https://www.forumkolejowe.pl)
+-- Dział: FORUMKOLEJOWE.PL - OGÓLNOPOLSKIE FORUM MIŁOŚNIKÓW KOLEI (https://www.forumkolejowe.pl/forum-92.html)
+--- Dział: PROJEKTY FORUM KOLEJOWE.PL (https://www.forumkolejowe.pl/forum-70.html)
+---- Dział: ENCYKLOPEDIA MIŁOŚNIKA KOLEI (https://www.forumkolejowe.pl/forum-24.html)
+----- Dział: LOKOMOTYWY SPALINOWE (https://www.forumkolejowe.pl/forum-27.html)
+----- Wątek: Lokomotywa SU45 (/thread-583.html)
Lokomotywa SU45 - przem710 - 20.01.2011
Galeria
http://www.forumkolejowe.pl/gallery/cat ... ?cat_id=39
Geneza
Zmniejszająca się ilość wagonów osobowych ogrzewanych systemem parowym, oraz zwiększona awaryjność kotłów ogrzewczych Vapor do wytwarzania pary podyktowana barakiem dostępu do zagranicznych części zamiennych znacząco zaczęła utrudniać eksploatacje serii SP45. Dlatego zdecydowano się na modernizację tej serii pojazdów i przystosowanie jej do ogrzewania elektrycznego. Dokumentacja przebudowy gotowa była już w czerwcu 1986 i została przekazana do ZNTK Poznań, a do modernizacji wyznaczono lokomotywę SP45-074.
Przebudowa na SU45
Modernizacje lokomotywy ukończono w grudniu 1987 roku, natomiast próby pojazdu rozpoczęto 15.01.1988. Zamiast kotła ogrzewczego Vapor zastosowano prądnice produkcji Domel która była napędzana wałem prądnicy głównej. Inną zmianą było przeniesienie gniazd sterowania wielokrotnego z czołownicy na przednia ścianę kabiny maszynisty. Lokomotywa została skierowana do próbnej eksploatacji w MD Olsztyn, a jej testy trwały do końca kwietnia 1989 bez odnotowanych usterek co świadczyło o wyższości nowego systemu ogrzewania na starym parowym. Okazało się również że do ogrzewania elektrycznego lokomotywa zużywa mniej paliwa niż do parowego co dało oszczędności. Zwiększył się również zasięg pojazdu, gdyż stary zbiornik na wodę do wytwarzania pary zamieniono na zbiornik na olej napędowy. Jedynym minusem przebudowy było pogorszenie własności trakcyjnych pojazdu, spowodowanych większym obciążeniem jednostki napędowej. Jednak miało to miejsce tylko w senonie ogrzewczym a szczególnie odczuwalne było przy ciężkich pociągach. Wyniki próbnej eksploatacji zostały uznane za pozytywne, wiec podjęto decyzje o modernizacji pozostałych pojazdów serii SP45 do ogrzewania elektrycznego tworząc nową serię SU45.
Eksploatacja SU45
Łącznie przebudowano 191 lokomotyw serii SP45 do SU45. Początkowo modernizowano tylko lokomotywy podczas napraw głównych, lecz później zdecydowano się również na modernizacje podczas napraw rewizyjnych. Ostatnia zmodernizowana SP45 opuściła bramę ZNTK Poznań dnia 20.09.1997 roku. Zadania trakcyjne po przebudowie nie zmieniły się i lokomotywy wykonywały taką samą prace jak wcześniej. Na oznaczenie serii SU45 zdecydowano się dopiero od dnia 01.01.1992, a lokomotywy zachowały dotychczasowe numery inwentarzowe. W 1996 roku lokomotywie SU45-260 testowo zamontowano sprzęg międzywózkowy, a lokomotywę testowano na półwyspie helskim. Wyniki testów wypadły negatywnie i urządzenie zdemontowano. Po roku 2000 seria ta zgrupowana była w głównie w rejonach północnej i zachodniej Polski obsługując nie zelektryfikowanie odcinki sieci PLK. Co ciekawe wyznaczono trzy lokomotywy SU45-013, 200, 235 które miały być przekazane do pełnienia misji KFOR na Bałkanach, jednak do porozumienia nie doszło a wymienione lokomotywy zostały skreślone ze stanu dnia 17.04.2000 . W roku 2003 seria SU45 stacjonowała w Bydgoszczy, Grudziądzu, Sierpcu, Białymstoku, Czeremcha, Lublinie, Poznaniu, Lesznie, Nowym Sączu, Szczecinku, Czerwińsku, Krzyżu, Żaganiu, Węglińcu, Kamieniu Ząbkowickim, Olsztynie, Malborku i Chojnicach. Od tamtej pory liczba zatrudnianych lokomotyw SU45 systematycznie maleje, dzieje się tak za sprawą coraz bardziej licznych autobusów szynowych które wypierają ciężkie lokomotywy spalinowe prowadzące niekiedy dwa lub jeden wagon osobowy. W takich sytuacjach eksploatacja tego typu lokomotyw jest nie opłacalna. W innych przypadkach SU45 zastępowane są przez mniejsze lokomotywy spalinowe serii SU42 oraz SP32, czego przykładem może być lokomotywownia w Chojnicach, niegdyś opierające swoją prace na SU45 dziś wypartych przez autobusy szynowe oraz lokomotywy typu SP32. W maju 2008 serii 45 nie ominęła relokacja taboru, w ten sposób lokomotywy SU45 znalazły się w posiadaniu trzech spółek kolejowych. PKP Cargo przydzielono 80 lokomotyw, PKP Przewozy Regionalne 51 lokomotyw oraz PKP Intercity przypisano 19 egzemplarzy. Sama relokacja faktycznie widniała tylko na papierze ponieważ lokomotywy pomimo podziału pracowały jak dotychczas. Cały proces rozpoczął się wraz z wejściem nowego rozkładu jazdy 2009/2010 kiedy do pracy łącznie w trzech spółkach przewidziano tylko kilkanaście pojazdów, dla porównania w 2003 roku zapotrzebowanie wynosiło około 100 sztuk. Na początku 2010 roku spółka PKP Cargo złomowała 26 lokomotyw serii SU45. Pojazdy posiadane przez tą spółkę zatrudniane są głównie przy składach towarowych lecz większość jest nieczynna. Wiosną 2010 roku sprawnych było tylko 13 pojazdów z czego dwie w zapasie. PKP Cargo jako jedyny przewoźnik podjęło próbę modernizacji serii 45 i dostosowanie jej eksploatacji ze składami towarowymi. Na dzień dzisiejszy przebudowano tylko cztery egzemplarze i oznaczono serią ST45. Lokomotywy SU45 należące do Cargo najczęściej można spotkać z pociągami towarowymi w rejonie Grudziądza. Obecnie Przewozy Regionalne posiadają 17 czynnych lokomotyw z czego większość jest w zapasie. Czynne lokomotyw tego przewoźnika można najczęściej spotkać w rejonie Poznania gdzie występują w roli „zaparowozu” oraz na trasie Piła – Krzyż - Gorzów Wielkopolski obsługiwaną z lokomotywowni Krzyż (SU45-089, 174, 241). Zdarza się również że wyjeżdżają na trasę w przypadku awarii autobusów szynowych lub EZT. Jako ciekawostkę podam że PKP PR pomalowały trzy swoje lokomotywy we własne barwy wyróżniające się czerwonym kolorem, są to SU45-018 (kwiecień 2009), 070 (maj 2009), 079(czerwiec 2009). PKP IC sprawne ma zaledwie dwie lokomotywy numerach 118, oraz 195 które przydzielone są do obsługi pociągu międzynarodowego „Hańcza” oraz składu TLK „Tour de Pologne”. Lokomotywy te stacjonują w Białymstoku.
Niestety przyszłość tej serii nie maluje się w kolorowych barwach, coraz większa ilość eksploatowanych autobusów szynowych odbiera podstawową pracę tej serii lokomotyw. Likwidacja niektórych połączeń TLK na szlakach nie zelektryfikowanych również nie sprzyja wznowieniu eksploatacji tej serii. Jedynym ratunek może być modernizacja która sprawiła by eksploatacje tej lokomotywy bardziej ekonomiczną.
Dane techniczne
Producent: HCP
Lata budowy: 1970-1976
Układ osi: Co'Co'
Masa służbowa: 102 tony
Długość ze zderzakami: 18900 mm
Szerokość: 2900 mm
Wysokość: 4238 mm
Średnica kół: 1100 mm
Zapas paliwa: 3200-3500 l
Typ silnika spalinowego: 2112SSF
Moc znamionowa: 1750KM/1250 kW
Maksymalna siła pociągowa: 320kN
Rodzaj przekładni: elektryczna
Prędkość konstrukcyjna: 120 km/h
Nacisk osi na szyny: 17 T
System hamulca: Oerlikon
Sterowanie wielokrotne: jest
System ogrzewania: elektryczne 3 kV